Noorderbuurlezing: Jovigrafie

In de komende maanden tot aan eind maart 2025 is de planeet Jupiter een heldere verschijning aan de avondhemel. Op 3 december 1973, iets meer dan 51 jaar geleden, werd deze planeet voor het eerst van dichtbij bestudeerd tijdens een voorbij-vlucht door de Amerikaanse ruimtesonde Pioneer 10. Sinds die passage is Jupiter regelmatig bezocht ook nu cirkelt de ruimtesonde JUNO rond Jupiter. Nieuwe ruimtevluchten zijn gestart en zullen rond 2030 de eerste resultaten bekend maken. Waarnemingen van Jupiter vanaf onze planeet Aarde met de eerste telescopen zijn er al sinds 1609, ze worden verzameld onder de naam Jovigrafie.Om een beschrijving van de bestudering van de Jupiter te geven zijn er diverse natuurwetenschappen nodig, de natuurkunde van zonnewind, bewegingen, elektrische en magnetische velden, de scheikunde van gassen in de Joviaanse atmosfeer, de geologie van vulkanisme en breuklijnen op de grote Joviaanse manen. In deze lezing wordt er een selectie van gemaakt om op beschrijvende manier een eenvoudige beschrijving te geven van de processen, die er in en om Jupiter plaats vinden. Zo kan het waarnemen ervan, nu de zichtbaarheid van o.a. 6 planeten aan de avondhemel vele aardbewoners tot waarnemen aanzet en ook van de heldere Jupiter, met meer achtergrondkennis worden voorzien.

Noorderbuurlezing worden verzorgd door Niels Nelson, die naast lid van Urania ook Cursusdocent is op de Noord-Brabantse Volksterrenwacht Halley in Heesch (NL) en Volksterrenwacht Tivoli in Oudenbosch (NL). In 2015 kwam het thema Ringvormige structuren in het heelal naar voren en in 2016 kwam in de lezing Van Melkweg naar Laniakea de intergalaktische heelalopbouw aan bod . In 2022 had de Noorderbuurlezing het onderwerp Dwergsterrenstelsels.