IJstijden zijn periodes van miljoenen jaren met een overheersend koud klimaat, gekenmerkt door de aanwezigheid van poolijskappen. Ze worden onderbroken door langdurige warme klimaatfasen zonder ijskappen. Geologisch en paleoklimatisch onderzoek toonde het voorkomen van zeven ijstijden aan sinds het begin van de fotosynthese met zuurstof ongeveer 3 miljard jaar geleden. De laatste, de zogenaamde Quartaire ijstijd, begon 2,6 miljoen jaar geleden en duurt tot op de dag van vandaag voort.
