Verslag van de eclipsreis naar Oeganda

Met 41 eclipsliefhebbers reisden we naar Oeganda, voor het waarnemen van de hybride eclips van 3 november 2013.

Alhoewel de weerstatistieken ons minder kans gaven op een heldere hemel - in vergelijking met andere plaatsen op het totaliteitspad zoals Ethiopië en Kenia - waren de weergoden ons uitermate gunstig gezind, en konden we van eerste tot vierde contact genieten van een wondermooie eclips, in een authentiek Afrikaans kader.

Het was een geslaagd begin van een geslaagde reis door een prachtig land, waar het begrip "platgetreden paden" nog niet uitgevonden werd.

Omdat rondreizen in Oeganda met een groep van 41 personen niet evident is, splitsten we op in 2 groepen.  Tot en met de eclips reisden we samen, dan scheidden onze wegen en maakten we dezelfde rondreis, maar in tegengestelde richting.  Het onderstaande reisverslag vertelt het verhaal van "groep A".

Raid op Entebbe...

Op donderdag 31 oktober vertrekken we in alle vroegte richting Amsterdam, om van daaruit via een korte tussenstop in Kigali, naar Entebbe te vliegen.

Na een korte nachtrust zijn we vertrekkensklaar voor ons Oeganda-avontuur.  Ons konvooi bestaat uit 7 jeeps. Tot en met de eclips zullen we samen reizen, daarna splitsen we op in 2 groepen, die de rondreis in tegengestelde richtingen zullen ondernemen.

Deel 1 - Entebbe - Masindi/Murchison Falls - Gulu

We maken kennis met de Kampala-ochtendspits en na een korte stop om wat drankjes en Oegandese shillingen in te slaan, rijden we noordwaarts, richting Masindi.

Noch maar net buiten Kampala en even van de hoofdweg afgeweken (wegens wegwerkzaamheden op de "highway") en de eerste autopech is een feit.  Maar geen paniek, onze chauffeurs/gidsen zijn ook uitstekende mecaniciens dus het euvel is vlug verholpen.

Dit kleine oponthoud geeft ons de kans al even de lokale sfeer op te snuiven.

De rit van vandaag voert ons naar Masindi, waar we verblijven in het oudste hotel van Oeganda, met de originele naam "Masindi Hotel".  In dit hotel logeerden Katherine Hepburn en Humphrey Bogart tijdens de opnames van de film "The African Queen".

De kok van het Masindi hotel heeft onze eetlust danig onderschat.... maar gelukkig zijn er voldoende Oegandese pintjes!

In de namiddag bezoeken we een lokaal weeshuis.  Dit gedeelte van Oeganda is nog volop herstellende van de wrede burgeroorlog die hier tot voor enkele jaren woedde en waar heel veel kinderen het slachtoffer van werden.  Iedereen is onder de indruk van de precaire omstandigheden waarin hier geleefd en gewerkt wordt, én van de levensvreugde die de kinderen desondanks uitstralen.  We mogen niet vertrekken zonder dat er gedanst wordt!

Murchison Falls National Park

Het is nog donker als we de rit naar het Murchison Falls National Park aanvatten.   Net na zonsopkomst bereiken we de zuidelijke ingang van het park.

We rijden nog een uur door de dichtbegroeide jungle, en dan arriveren we aan de "topside" van de Murchison Falls.  Hier stort de witte Nijl zich met  donderend geraas door een nauwe kloof, in het Albertmeer.

We zetten nu koers naar de zuidelijke oever van het Albertmeer, waar we inschepen op een dubbeldek-boot met de toepasselijke naam "African Queen", voor een boottocht over het meer.

We hebben al onmiddellijk geluk en kunnen een mooie olifanten-scène bewonderen.

Maar het meest voorkomende dier is hier uiteraard.... het nijlpaard....  We spotten er in alle maten en gewichten...

De boottocht voert ons tot aan de voet van de waterval, die we daarstraks van bovenuit konden bewonderen.

 Na de middag staat er een gamedrive op het programma.

In de verte een tropische regenbui die ons eraan herinnert dat het wel degelijk regenseizoen is....

Regen = groen gras = veel dieren.  Dat is niet moeilijk, dat is gemakkelijk....

Deze ferry zal ons terug naar de zuidelijke oever van het Albertmeer brengen.  Daarna nog een lange rit in het pikkedonker door het oerwoud, terug naar ons hotel in Masindi.

Naar Gulu - ECLIPS...

3 november, E-day!  Gisteravond was er nog wat consternatie omwille van het gerucht dat de weg naar Gulu zou afgesloten zijn, omdat president Museveni, ter plaatse M7 genoemd, en zijn gevolg aldaar de eclips zouden gaan waarnemen.  Na het nodige heen-en-weer getelefoneer kwam gelukkig de boodschap dat de president niet in Gulu, maar in Pakwach komt kijken.

Al vroeg in de ochtend zijn alle hens aan dek om de rit van Masindi naar Gulu aan te vangen.  De weg naar Gulu is dan wel een hoofdweg, maar we willen niet te laat komen!  

We leren al snel dat een Oegandese Highway iets anders is dan pakweg de E40 tussen Gent en Brussel.  Alhoewel, er gebeuren hier ook veel accidenten met vrachtwagens... En op een putje meer of minder letten ze hier niet.   Deze weg is namelijk de belangrijkste route naar Zuid Soedan, het noordelijke buurland van Oeganda en het jongste land van Afrika.  Doordat het niet zo'n goede relaties onderhoudt met noordelijke buur Soedan, waarvan het zich in 2011 afscheurde, is de enige route waarlangs "alles" (goederen, brandstof,...) kan worden aangevoerd met vrachtwagens, deze vanuit Kenia of Tanzania, dwars door Oeganda, via Gulu.

We arriveren veilig en tijdig in Gulu, waar we onze intrek nemen in het Acholi Inn.  Alweer een beroemd hotel, deze keer echter in een niet zo vrolijke context....  Dit hotel speelde een belangrijke rol in de periode van de burgeroorlog en kent een heuse geschiedenis omtrent de problematiek van de kindsoldaten. In dit hotel zijn talrijke vredesconferenties en bemiddelingsgesprekken gevoerd, niet steeds met evenveel succes.

Na de lunch rijden we naar de eclipslocatie waar we alles in gereedheid brengen voor het grote moment.  Het ophangen van de Urania vlag is een ritueel dat met de nodige zorg dient te worden uitgevoerd.

Werner geeft nog een korte eclipsbriefing, zodat iedereen goed weet waar op te letten en wat wel en niet te doen...

Het weer is schitterend, en het eerste contact hebben we alvast mee!  We genieten van de partiële fase.

Ons waarnemingsveld was compleet verlaten toen we arriveerden, maar algauw komt de lokale bevolking langs alle kanten toegestroomd.  Het ziet hier als het ware .... euh.... zwart van het volk...  Gelukkig hebben we wat extra eclipsbrillen mee....

De totaliteit nadert en het wordt uitermate spannend.  Want één venijnige wolk komt onheilspellend dichtbij de zon.... Maar de weergoden zijn ons gunstig gezind - of is het de beruchte eclipswind - alleszins, één minuut voor totaliteit weten we het zeker: dit gaat lukken!!

En of het lukt!  Een heel korte maar o zo prachtige eclips.  Parelsnoer rondom de hele zon, protuberansen, corona, diamantring, we hebben het allemaal gezien...

Wim maakte een mooie opname van de totaliteit.

Een compilatiefilmpje van onze eclipsbelevenis werd door Marc samengesteld op basis van beeldmateriaal van Wim, Marleen, Freddy en hemzelf.

En dan zijn er bubbels, zelfs in het noorden van Oeganda!

Na de eclips, de traditionele groepsfoto.

Op rondreis in Oeganda - naar Kibale Forest National Park

De volgende ochtend nemen we afscheid van "groep B" en rijden zuidwaarts.  Einddoel van vandaag: het Mountains of the Moon hotel in Fort Portal, onze uitvalsbasis voor een chimpansee-trekking.

Vanuit Fort Portal is het  nog een rit van een dik uur over een bar slechte weg tot aan de ingang van het Kibale Forest National Park.  We worden in kleine groepjes verdeeld en trekken de jungle in, op zoek naar chimpansees.

In het gezelschap van een gewapende ranger doorploegen we het dichte oerwoud... en zoeken, en zoeken, ... maar geen chimps te zien....

Uiteindelijk zien we toch één moeder met kind, heel hoog in een boom.  Gelukkig bestaan er telelenzen!  Na een aantal uur stappen verneemt onze ranger via haar walkietalkie dat de chimps gesignaleerd zijn in een suikerrietveld buiten het park... Het schijnt af en toe te gebeuren dat de apen het in hun bos voor bekeken houden en een stapje in de wereld zetten.... jammer voor ons dat ze dat net deze voormiddag doen...

Een ander deel van onze groep, die de chimp-wandeling in de namiddag maken, krijgt ze wel in volle glorie te zien!  Ook onze reisgezellen van "groep B" zullen ze later van vlakbij kunnen observeren.

Na de middag maken we een wandeling door de Bigodi Wetlands.  We stappen tussen metershoge papyrusplanten, bewonderen talloze vogels, en leren interessante zaken over medicinale planten die hier groeien.

Van Kibale naar Queen Elizabeth National Park

We zetten onze rondreis verder richting Queen Elizabeth National Park en op weg naar de Mweya Lodge passeren we de evenaar.

We zijn nog maar net in het Queen Elizabeth National Park en we botsen al op een leeuwin, op enkele meters van de weg.  Wij zitten veilig en wel in onze jeeps, maar als we even later op dezelfde weg een fietser, zwaar beladen met grote trossen bananen passeren, moeten we toch even slikken.  Geen probleem, zegt onze gids Farouk, want leeuwen lusten geen bananen....

Op onze game-drive de volgende ochtend botsen we al snel op een kudde olifanten.

Maar ook kleinere dieren kunnen ons bekoren, zoals deze mooie kraanvogel.  De "Crested Crane" of kroonkraanvogel is trouwens de nationale vogel van Oeganda, en figureert op de nationale vlag.

 Na de game-drive genieten we van een uitgebreid ontbijt op het terras van de Mweya lodge, met prachtig uitzicht op het Albertmeer, dat de grens vormt tussen Oeganda en Congo.

's Namiddags maken we een boottocht op het Kazinga-kanaal.  Dit 32 km lange, natuurlijke kanaal verbindt het Lake George en Lake Albert en herbergt grote populaties vogels en wild.  Nijlpaarden en nijlkrokodillen zijn hier in uitbundige aantallen aanwezig, dus niet meteen de geschikte plaats om te zwemmen...  Vanop de boot hebben we een mooi uitzicht op de Mweya lodge.

Nijlpaarden hebben een gevoelige huid, en buffels hebben nogal eens last van teken.  Niets beter dan een modderbadje om dit te behandelen.

We spotten een zonnebadende nijlvaraan en een grote zwarte slang, waarvan het niet zo duidelijk is wat nu de voor- of achterkant is... (na determinatie - met dank aan Freddy - blijkt het om een zwart witte boscobra (Naja melanoleuca) te gaan) 

In de rubriek "Don't try this at home": Freddy vangt een nijlvaraan

Voor de gevoelige kijkers/lezers: de nijlvaraan heeft geen blijvend letsel overgehouden aan zijn kortstondige gevangenschap (Freddy daarentegen...) en werd, na uitgebreide foto- en filmsessie, terug in vrijheid gesteld op exact dezelfde plaats waar hij gevangen werd.

Verder naar het Ishasha gebied...

We zetten onze rondreis verder en rijden naar de Ishasha sector, in het uiterste zuidwesten van het Queen Elizabeth NP.

Wie komt ginds in de verte aangereden?  Het zijn onze reisgezellen van "groep B"! 

P.S. de aap in het midden van de weg hoort niet bij het reisgezelschap (althans zeker niet tot "groep A").

Het Ishasha gedeelte van het Queen Elizabeth NP is vooral bekend omwille van de boomklimmende leeuwen.  We zijn dan ook heel benieuwd of we dit uitzonderlijke fenomeen zullen kunnen aanschouwen.  En jawel hoor, ineens schieten onze jeeps een off-road spoor in, recht naar een grote boom.  Zit er een boomklimmende leeuw in?  Eén boomklimmende leeuw?  Het lijkt eerder een Afrikaanse versie van een kerstboom.... vol boomklimmende leeuwen....

We picknicken aan de oever van de Ishasha rivier, die de grens vormt tussen Oeganda en Congo.

Er zijn meerdere goede redenen om niet over te steken naar Congo. Eén ervan zie je hieronder.

Na de lunch zetten we onze game drive verder, in de hoop nog Afrikaanse kerstbomen tegen te komen.  Geen boomklimmende leeuwen meer te bespeuren helaas, maar we genieten van de majestueuze landschappen en de avontuurlijke rit.

 
Alvorens de volgende dag onze reis te vervolgen naar het Bwindi National Park, maken we nog een game drive door de Ishasha sector.  Overstekende olifanten hebben altijd voorrang! 

We bevinden ons hier heel dicht bij Oost-Congo, niet bepaald het meest vredevolle gebied op aarde.  We merken dat o.a. aan de toch wel zwaar bewapende en talrijke "rangers" in dit park. 

Onze gidsen vertellen ons dat er hier bovendien veel "oorlogsvluchtelingen" voorkomen.  En dan hebben we het niet enkel over mensen....  De olifantenkuddes die we hier spotten, zijn eigenlijk op de vlucht voor het oorlogsgeweld en de stropers aan de Congolese zijde van de grens.  Deze dieren zijn zeer stress-gevoelig en we moeten opletten dat we hen niet nog meer agiteren.

De weidse savanne-landschappen hier zijn grandioos en groen en het krioelt hier van de dieren: ontelbare aantallen antilopen, buffels, kraanvogels,....

Het was ons vanmorgen al opgevallen aan de toegangspoort van het park, extra veel militairen en rangers....  Blijkt dat de eerste minister van Oeganda vandaag op bezoek komt.... Op onze terugweg 's middags passeren we het hooggeplaatste konvooi...  

Als we wat verderop terug "onze" olifantenkudde passeren, is het duidelijk dat de dieren behoorlijk van hun melk zijn, ongetwijfeld door de luidruchtige passage van het ministeriële konvooi...  Onze gidsen zijn er absoluut niet gerust in en we maken ons gauw uit de voeten, want onze jeeps, zelfs gevuld met goed doorvoede Europeanen, zijn geen partij voor een olifant die uit zijn humeur is.

Bwindi Impenetrable Forest National Park - Gorillatrekking

Na de lunch - die wat uitloopt omwille van autopech - zetten we koers naar Bwindi, waar de berggorilla's op ons wachten...

In het gastenboek van de Silverback Lodge ontdekken we sporen van bekenden: Henriette heeft in naam van "groep B" een prachtig aandenken nagelaten!

Dit is dan het zicht op het "Bwindi Impenetrable Forest", waar wij morgen toch zullen trachten door te dringen, op zoek naar de zeldzame berggorilla's. De berggorilla (Gorilla beringei beringei) is een ondersoort van de oostelijke gorilla's en is ernstig bedreigd.  Er leven er naar schatting nog ongeveer 880, waarvan de helft in dit bos.  De andere helft leeft in het Virunga massief, het drielandengebied op de grens van Oeganda, Rwanda en Congo.

De volgende ochtend is iedereen goed op tijd wakker.  Naast de eclips is dit immers het hoogtepunt van de reis!  Alvorens het avontuur aan te vatten, krijgen we een briefing over de do's en don'ts van een ontmoeting met gorilla's.  Zo is er een regel die zegt dat je minimaal 7 meter afstand moet houden tot de gorilla....

Vervolgens worden we in 3 groepen onderverdeeld.  De gorilla's leven in families.  Er zijn in het hele Bwindi-gebied een 7-tal families die bezocht kunnen worden.  Wij zullen op zoek gaan naar de Rushegura groep, de Mubare groep en de Habinyanja groep.

Het verhaal van de Rushegura groep

De Rushegura groep durft al wel eens afzakken tot aan de rand van Buhoma, het dorpje waar we logeren.  En laat dat nu toch wel net het geval zijn vandaag! 

We moeten wel eerst de rivier oversteken, kwestie van het toch een beetje avontuurlijk te houden....

De gorilla's laten zich uitgebreid bewonderen.

En dan zet de zilverrug toch even de puntjes op de i: niet vergeten wie hier de baas is...  Een "mock charge" zorgt voor de nodige adrenaline én natuurlijk geweldig beeldmateriaal...

Een van de gorilla's wil nader kennis maken met Serge...  Hoeveel meter afstand moesten we alweer houden Serge ??

Het verhaal van de Mubare groep

"Groep M" vertrekt samen met "Groep R" het bos in.

Al spoedig scheiden hun wegen zich, en groep M waagt zich op heel moeilijk begaanbaar terrein.

Maar de inspanning loont, want na een zware tocht van bijna 2 uur, staan we oog in oog met de gorilla's.

De silverback laat zich van zijn mooiste kant - zijn zilveren rug - bewonderen...

Wim maakte een mooi filmpje van de gorilla-ontmoeting.

Het verhaal van de Habinyanja groep (in levende lijve meegemaakt door de auteur van dit reisverslag).

We waren gewaarschuwd... de Habinyanja groep met de H van Heavy.... In tegenstelling tot de twee andere groepen vertrekken wij niet vanuit het "basiskamp", maar rijden eerst nog een uur met de jeeps over een mooie, maar niet altijd even goed berijdbare weg.

Maar onze jeeps geraken zonder problemen door de modderpoelen, over de rotsblokken en door de diepe putten...

Dan vertrekken we voor een flinke wandeling.  Het eerste uur klimmen we door de velden en langs kleine dorpjes tot aan de rand van het woud.

 Dan volgen de steile beklimmingen en even steile afdalingen in het dichte regenwoud elkaar op.

We zijn een kleine 3 uur aan het stappen als we een paar keer van "spoor" moeten veranderen... en dan ... plots... een donkere schim in het woud... en nog één, en nog één...

We zijn omsingeld door gorilla's!  Overal om ons heen kraken en bewegen takken....  Doordat het woud zo dichtbegroeid is en het terrein zo steil, is het moeilijk om een totaalbeeld te krijgen, maar ze zitten overal rondom ons.  Zoek de gorilla op onderstaand plaatje...

Gelukkig hebben we geweldige fotografen in onze groep die er toch in slagen om prachtige close-ups te maken!

We zien een aantal vrouwtjes met jongen en een aantal gorilla-pubers.

De zilverrug moet dicht in de buurt zijn, want hij laat zijn familie nooit in de steek, maar helaas zien we hem niet.  Wanneer er dan ook nog eens een stortbui losbarst, en de moeders hun jong vastgrijpen om in de bosjes te gaan schuilen, wordt het nog moeilijker om ze goed te zien. 

Onze trackers ondernemen nog een poging om de zilverrug alsnog te vinden, helaas zonder succes. 

En dan is ons uur bij de gorilla's onherroepelijk voorbij en moeten we de zware terugtocht aanvangen.

Uit het bos en terug tussen de velden passeren we een aantal "shops": de kinderen bieden gorilla-houtsnijwerk en -tekeningen te koop aan.  Bij elke shop kopen we wel iets... de lokale bevolking kan hier best wat steun gebruiken en we hopen dat het gorilla-toerisme hen duidelijk kan maken dat levende gorilla's hen meer te bieden hebben dan dode...

Lake Mburo National Park

Na de gorilla-ervaring komt het einde van de reis stilaan in zicht.  Nog 1 nationaal park staat op onze agenda: Lake Mburo.  We moeten een behoorlijke omweg maken om er te geraken, omwille van een weggespoelde brug (het is wel degelijk regenseizoen...), zodat we het park pas kort voor zonsondergang bereiken.  Lake Mburo National Park is de enige plek in Oeganda waar zebra's voorkomen.  En we zijn amper het park binnengereden, of we zien ze al in diverse maten en gewichten...

We verblijven hier in de prachtige Mihingo Lodge.

Onze laatste dag Oeganda starten we met een ochtendsafari, te voet deze keer...

In de rubriek "don't try this at home": Freddy vangt een python.

Tijdens een avondsafari, de laatste avond in de Mihingo lodge, vangt Freddy een flinke python.

Grote hilariteit bij het personeel van de lodge wanneer het beestje de volgende ochtend uitgebreid tentoongesteld wordt...  voor hen is de enige goeie slang een dode slang... maar Freddy doet zijn uiterste best om iedereen duidelijk te maken dat pythons eigenlijk heel schattig zijn.

Na een uitgebreide meet-, weeg- en fotosessie krijgt de slang haar/zijn vrijheid terug. 

Bekijk hier het hele python verhaal in een filmpje van 3 minuten.

Het einde van de reis...

Vanuit Lake Mburo gaat het terug richting Entebbe....

Velen onder ons hadden vanuit België "schoolgerief" meegebracht.  Zijn schriften en balpennen bij ons banale wegwerp-artikelen, in Oeganda zijn het schaarse goederen en het is ginds niet vanzelfsprekend dat elk kind in de klas erover beschikt.... Dus maken we van een laatste keer autopech dankbaar gebruik om een korte stop te houden bij een schooltje, waar we weliswaar de examens komen verstoren, maar dat weegt niet op tegen de blijdschap van leerlingen en leerkrachten, voor de onverwachte cadeau's.

De terugrit naar Entebbe verloopt voorts zonder hindernissen, en zo is onze rondreis ten einde.  Alvorens het vliegtuig richting Amsterdam te nemen, wacht ons nog een laatste avondmaal aan de oevers van het Victoriameer....

... samen met onze reisgezellen van "groep B", die eveneens tijdig en heelhuids in Entebbe arriveren.

De terugreis verloopt voorspoedig, en iedereen kan tevreden terugblikken op een geslaagde reis!

Dank aan alle deelnemers voor het aangename gezelschap.

Onze gidsen Farouk, William, Ben en Meddi brachten ons steeds veilig en wel op onze bestemming

De foto's in dit verslag zijn van Wilfried Beurms, Walter Van Regemortel, Petra Pattyn en Hilde Willemsen. 

De totaliteitsfoto is van Petra Pattyn.

Dank aan allen voor het ter beschikking stellen van de foto's.

Meer foto's van Wilfried zijn te bewonderen in dit SkyDrive album.

Walters' volledige fotoalbum vind je in zijn Photobucket album.