Urania viert haar 50ste verjaardag - in lock down

DE GEBOORTE

17 april 2020 is een speciale datum voor Urania want officieel bestaat onze volkssterrenwacht dan 50 jaar!  We hadden daarom ook op deze datum het derde luik van onze lustrumviering gepland, maar  de coronamaatregelen (wie zou begin dit jaar vermoed hebben dat dit zowat  het meest gebruikte woord van dit voorjaar zou worden) hebben daar anders over beslist.  Dus moeten we ons nu beperken tot een “virtueel” overzicht van het ontstaan en de evolutie van Urania doorheen die 50 jaar.  En hopelijk kunnen we later dit jaar alsnog gezamenlijk het glas heffen op onze verjaardag!  Voorlopig voorzien we hiervoor 31 oktober 2020. Waarom we voor die datum kiezen, verneem je iets verder.

DE CONCEPTIE

Je las daarnet inderdaad “het derde luik van onze lustrumviering” want we zijn inderdaad met de herdenking al in 2019 begonnen! Met twee voordrachten die je op het YouTubekanaal van Urania kan herbeleven.  Niet omdat we zo’n fuifbeesten zijn en driemaal willen feesten, wel omdat het ontstaan van Urania 50 jaar geleden ook gespreid was over de periode 1969-1970.   Als we de publicatie van de eerste statuten van de vzw “Volkssterrenwacht van Antwerpen” op 17 april 1970 de “geboorte” van Urania zouden noemen, dan moeten we de “conceptie” ongeveer 9 maanden (!) eerder situeren, nl. een vakantiecursus over sterrenkunde en ruimtevaart in juni en augustus 1969. 

Waarom op dat moment? Waarom hier in Hove? Waarom groeide dit nadien zo snel uit tot een echte volkssterrenwacht?  Een samenloop van heel wat (toevallige) factoren zouden leiden tot de volkssterrenwacht zoals we die nu kennen:

• met het Apolloprogramma van de NASA en de geplande eerste maanlanding was er heel wat aandacht voor ruimtevaart;
  
  
• in Grimbergen was het jaar voordien door Pater Pieraerts de eerste Vlaamse Volkssterrenwacht opgericht;
  
  
• de provinciale afdeling Antwerpen van de Vereniging voor Sterrenkunde organiseerde regelmatig voorstellingen van de Apollofilms van NASA, o.a. ook in het toenmalige parochiecentrum in de Mattheessensstraat in Hove (de voorzitter van die provinciale afdeling woonde om de hoek);
  
  
• het succes van die voorstellingen en de interesse in ruimtevaart en sterrenkunde resulteerde in een “zomercursus” van 10 lessen, gegeven door Frans Bonjean in datzelfde parochiecentrum;
  
  
• de drijvende kracht achter dat alles was de pastoor van die St. Jozefparochie! E.H. Hendrik Van Gaal, een heel gedreven “bouwpastoor” die droomde van een soort “volksuniversiteit” en die al zijn energie en zijn vele contacten inzette om dit te verwezenlijken.

Urania-stichter Z.E.H. Hendrik Van Gaal

Zomercursus 1969

HET DOOPSEL

Uit die zomercursus groeide al vlug een groepje van heel gedreven amateur-astronomen, die onder impuls van pastoor Van Gaal op minder dan een jaar tijd een volwaardige volkssterrenwacht zouden uitbouwen, mét waarnemingstoren en met een 25cm Kutter telescoop.   Die toren en sterrenkijker werden offciciëel ingehuldigd op 31 oktober 1970 door de bouwer ervan, Anton Kutter.  De volkssterrenwacht was ondertussen “URANIA” gedoopt, net zoals de sterrenwacht van Anton Kutter in het Duitse Biberach. Vandaar dus de keuze om dit jaar op 31 oktober onze – uitgestelde - slotviering van het 50-jarig jubileum te houden.

Inhuldiging toren door Anton Kutter (rechts) en Hendrik Van Gaal (links)

De 25 cm. Kuttertelescoop

Uiteraard onder voorbehoud van genormaliseerde omstandigheden tegen dan. Op die viering gaan we dan ook nader stilstaan bij de acvtivieiten en de groei van de laatste 20 jaar.  Wie de geschiedenis en de groei van de eerste 30 jaar nog eens wil herbeleven verwijzen we naar de twee video’s op het YouTube kanaal van Urania met getuigenissen en verhalen van enkele medewerkers die er van in het begin bij waren.

BEKIJK VIDEO:  50 jaar Urania - de eerste 10 jaar

BEKIJK VIDEO:  50 jaar Urania - van 1979 tot 1999

We kijken er al naar uit om samen terug het glas te mogen heffen!