20 nieuwe manen voor Saturnus

08/10/2019 by Matti Agemans

Een team van astronomen onder leiding van dr. Sheppard hebben 20 nieuwe manen gevonden in een baan om Saturnus. Dit brengt de teller op 82, waardoor Saturnus, de andere gasreus Jupiter - met slechts 79 manen - van de troon stoot. De ontdekking werd maandag 7 oktober bekend gemaakt door het Minor Planet Center van de Internationale Astronomische Unie (IAU).

Alle 20 manen zijn, met hun gemiddelde diameter van 5 kilometer, eerder klein. Zeventien van hen maken een retrograde omloop, tegen de draaiing van Saturnus in. Gemiddeld doen deze zeventien er drie jaar over om één keer rond Saturnus te draaien.

De drie overigen draaien mooi met de beweging van Saturnus mee. Eén ervan draait net zoals de retrograde groep in drie jaar rond Saturnus, de andere doen er dankzij hun kortere afstand tot hun moederplaneet slechts twee jaar over.

De groep van zeventien behoren tot de Noorse groep van manen. Een grote groep met retrograde onregelmatige banen met namen uit de Noordse mythologie. Van het trio stemmen de twee binnenste manen overeen met de Inuit groep. De derde en buitenste maan van dit trio vertoont sterke gelijkenissen met de Galileïsche groep, maar door zijn behoorlijk afstand tot deze groep is dat nog onzeker.

De foto's waarmee de verre nieuweling van Saturnus ontdekt werden.
Ze zijn genomen met de Subaru telescoop (Mauna Kea observatorium, Hawaï) met een interval van één uur.
De achtergrondsterren bewegen niet in tegenstelling tot de nieuwe ontdekte maan die van plaats verwisselt. (Scott Sheppard)

Elk van deze groepen manen leveren bewijs van een impact lang geleden die een grotere maan aan stukken heeft gereten in dat gebied rond Saturnus.

“Met behulp van de grootste telescopen ter wereld, vervolmaken we stilaan de inventaris aan kleine manen rond de gasreuzen. Ze spelen een cruciale rol in het begrijpen van het ontstaan van ons zonnestelsel, aldus Sheppard.”

Het bestaan van de pas gevonden manen doet vermoeden dat de inslagen die ze gecreëerd hebben, gebeurd zijn nadat Saturnus al volledig gevormd was. Men weet dat de gasreus omgeven was door een ring van gas en stof tijdens zijn ontstaan. Als de kleine manen zich hierdoor een weg hadden moeten ploeteren, zouden ze wellicht door de wrijvingskracht snelheid zijn verloren en uiteindelijk in Saturnus zijn terechtgekomen.

Dr. Sheppard is niet aan zijn proefstuk toe. Hij is gespecialiseerd in het ontdekken van kleine hemellichamen in de buitenste regionen van ons zonnestelsel. Hij heeft o.a. 3 kometen, het verste object in het zonnestelsel - dwergplaneet Farout -, 60 manen van Jupiter, 25 manen van Saturnus, 2 manen van Uranus en één Neptunus maan op zijn palmares staan.

Geef er een naam aan!

Er is ook goed nieuws voor het publiek, want Sheppard en zijn collega’s laten de naamgeving over aan jou en mij. Als je interesse hebt kan je deelnemen door je voorstel te tweeten naar @SaturnLunacy van 7 oktober tot 6 december. Geef ook je redenering mee en de #NameSaturnsMoons. Foto’s, kunstwerken en video’s mogen zeker meegestuurd worden.