De dagen worden weer langer

25/01/2017 by Hilde Willemsen

Ja, je begint het stilaan te merken…. De kortste dagen liggen weldegelijk achter ons. Langzaam maar zeker klimt de zon weer hoger aan de hemel en worden de dagen terug langer.

21 december is de kortste dag van het jaar. De zon staat dan amper 7 uur 51 minuten boven de horizon. Die dag komt de zon in Hove op om 8u44 en gaat alweer onder om 16u36.

De donkerste avond hebben we echter op 21 december al achter de rug: op 12 december gaat de zon al onder om 16u33. Wat we ’s avonds winnen, verliezen we ’s ochtends. Want op 31 december komt de zon pas op om 8u47.

Die asymmetrie tussen de laatste zonsopkomt en de vroegste zonsondergang (ook wel tijdsvereffening genoemd) heeft te maken met de ellipsvormige baan om de zon en het feit dat de aarde in onze winter op haar dichtste punt bij de zon staat. De aarde beweegt dan sneller in haar baan om de zon, en legt op 1 dag een groter stuk van haar baan om zon af dan gemiddeld (2^de wet van Kepler). De aardrotatie (de duur van 1 dag) blijft echter gelijk. En dus moet de aarde een stukje verder doordraaien om terug dezelfde positie t.o.v. de zon in te nemen.

Lengen de dagen in de maand januari gestaag 1 tot 3 minuten per dag, als je meer naar het noorden gaat, verloopt het langer worden van de dagen veel spectaculairder.

Neem als voorbeeld Tromsø, in noord Noorwegen, waar volgende week een groep Urania Astroreizigers neerstrijkt om er het poollicht te gaan waarnemen.

Gedurende de 6 dagen dat zij daar zullen verblijven, worden de dagen maar liefst 1u en 10 minuten langer, zo’n 12 minuten per dag alstublieft! Maar de inwoners van Tromsø hebben de zon wel volledig moeten missen gedurende een hele periode! De zon is er ondergegaan op 27 november, en kwam pas op 15 januari terug op …..

Het terugkerend daglicht in het hoge noorden zorgt voor magische schemerkleuren.... (foto: Mark De Wit)

Op 19 maart is de zon langer boven de horizon in Tromsø (12u 10 minuten) dan in Hove (12u en 4 minuten) en vanaf dan zijn ze in het hoge noorden vertrokken voor hele lange dagen, tot tenslotte vanaf 18 mei de zon er niet meer ondergaat (middernachtszon).