Een nieuw record: Kleine planetoïde scheert rakelings langs de aarde

Een ruimterots ter grootte van een SUV vloog afgelopen weekend langs onze planeet en werd bij zijn vertrek gedetecteerd door een door NASA gefinancierd planetoïdenonderzoek.

Regelmatich passeren er planetoïden dicht bij de aarde (NEA’s of Near Earth Asteroids). Een planetoïde ter grootte van een SUV heeft afgelopen weekend het record gevestigd door dichter bij de aarde te komen dan enige andere bekende NEA: het object passeerde op een hoogte van 2.950 kilometer boven de zuidelijke Indische Oceaan op zondag 16 augustus om 06u08 (onze tijd). 

Bij de foto: Deze illustratie toont de baan van planetoïde 2020 QG die buigt tijdens de nabije nadering van de aarde. De planetoïde is de dichtstbijzijnde bekende niet-ingeslagen planetoïde ooit gedetecteerd. Bron: NASA / JPL-Caltech

Met een doorsnede van ongeveer 3 tot 6 meter is planetoïde 2020 QG erg klein volgens planetoïdennormen: als het zich daadwerkelijk op een inslagtraject had bevonden, zou het waarschijnlijk een vuurbal zijn geworden toen het uiteenviel in de atmosfeer van de aarde, wat meerdere keren per jaar gebeurt.

Volgens sommige schattingen zijn er honderden miljoenen kleine planetoïden ter grootte van 2020 QG, maar ze zijn buitengewoon moeilijk te ontdekken totdat ze heel dicht bij de aarde komen. De overgrote meerderheid van NEA's passeren veilig op veel grotere afstanden - meestal veel verder weg dan de maan.

"Het is echt gaaf om een ​​kleine planetoïde zo dichtbij te zien komen, omdat we kunnen zien dat de zwaartekracht van de aarde zijn baan dramatisch buigt", zegt Paul Chodas, directeur van het Center for Near-Earth Object Studies (CNEOS) bij NASA's Jet Propulsion Laboratory in Zuid-Californië. "Onze berekeningen laten zien dat deze planetoïde ongeveer 45 graden is gedraaid toen hij langs onze planeet zwaaide." 

Bij de foto: De omcirkelde streep in het midden van deze afbeelding is planetoïde 2020 QG, die dichter bij de aarde kwam dan enige andere niet-ingeslagen planetoïde ooit geregistreerd. Het werd gedetecteerd door de Zwicky Transient Facility op zondag 16 augustus om 06u08 (onze tijd). Bron: ZTF / Caltech optische observatoria.

Met een snelheid van bijna 12,3 kilometer per seconde - een beetje langzamer dan gemiddeld, merkte Chodas op - werd 2020 QG voor het eerst geregistreerd als een lange streep in een breedbeeldopname gemaakt door de Zwicky Transient Facility. De opname werd zes uur na het dichtstbijzijnde naderingspunt genomen toen de planetoïde van de aarde wegging. De Zwicky Transient Facility, een hemelscannende surveytelescoop die wordt gefinancierd door de National Science Foundation en NASA, is gevestigd in Caltech's Palomar Observatory in San Diego County. NASA's Near-Earth Object Observations Program financiert gegevensverwerking voor NEO-detecties.

Planetoïde 2020 QG komt de recordboeken binnen als de dichtstbijzijnde bekende niet-ingeslagen planetoïde. Veel zeer kleine planetoïden hebben elk jaar een impact op onze planeet, maar slechts een paar zijn echt gedetecteerd in de ruimte een paar uur voordat ze de aarde insloegen. Gemiddeld passeert een planetoïde ter grootte van 2020 QG slechts een paar keer per jaar de aarde van zo dichtbij.

In 2005 gaf het Congres NASA het doel om 90% van deze dicht bij de aarde passerende planetoïden te vinden die ongeveer 140 meter of groter zijn. Deze grotere planetoïden vormen een veel grotere bedreiging als ze zouden inslaan, en ze kunnen veel verder van de aarde worden gedetecteerd, omdat hun bewegingssnelheid aan de hemel doorgaans veel kleiner is op die afstand.

"Het is een hele prestatie om deze kleine planetoïden van dichtbij te vinden, omdat ze zo snel voorbij komen," zei Chodas. "Er is meestal maar een kort venster van een paar dagen voor of na een korte nadering wanneer deze kleine planetoïde zich dicht genoeg bij de aarde bevindt om helder genoeg te zijn, maar niet zo dichtbij dat hij te snel in de lucht beweegt om door een telescoop te worden gedetecteerd. . "

Auteur: Jan Vyvey.
Bron: NASA