Enorme exoplanet op weg naar vernietiging

Astronomen hebben een exoplaneet gevonden die 20 procent groter is dan Jupiter en die om de 18 uur rond zijn ster draait, waardoor de wereld wordt blootgesteld aan een enorme, waarschijnlijk fatale zwaartekracht en helse temperaturen van gemiddeld ongeveer 1.000 graden Celsius. Het kan het eindpunt zijn van een lange migratie vanuit de buitengebieden van zijn zonnestelsel.

Bij de foto: “Artist’s impression” van een "hete Jupiter" in een nauwe baan rond zijn ster.
Afbeelding: University of Warwick / Mark Garlick

De planeet, bekend als NGTS-10b, ligt ongeveer 1.000 lichtjaar van de aarde en werd ontdekt door de Next Generation Transit Survey (NGTS) op het Paranal Observatorium in Chili. Het onderzoek is bedoeld om exoplaneten te ontdekken tot de grootte van Neptunus door te bestuderen hoe het licht van een gastster lichtjes dimt terwijl een planeet voor zijn schijf beweegt gezien vanaf de aarde.  

Bij de foto: De Next-Generation Transit Survey maakt gebruik van 12 telescopen, elk met een diameter van 20cm.
Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Next-Generation_Transit_Survey

"We zijn verheugd om de ontdekking van NGTS-10b aan te kondigen, een extreem korte periode van een planeet ter grootte van een Jupiter die rond een ster draait die niet te veel verschilt van onze zon," zei James McCormac van de University of Warwick Department of Physics.

“Hoewel in theorie hete Jupiters met korte omloopbanen het gemakkelijkst te detecteren zijn vanwege hun grote omvang en frequente transits, zijn ze uiterst zeldzaam gebleken. Van de honderden hete Jupiters die momenteel bekend zijn, zijn er slechts zeven die een omlooptijd van minder dan een dag hebben. "

Astronomen volgen een theorie dat Jupiter-klasse planeten zich ver van hun gastheerzonnen vormen en naar binnen migreren vanwege interacties met de planetaire schijf waarin ze werden gevormd of door zwaartekrachtinteracties met andere planeten later in hun leven. NGTS-10b staat nu zo dicht bij zijn ster dat het 27 keer dichter bij onze zon zou staan dan Mercurius als het in een baan rond de zon zou draaien.

"Er wordt gedacht dat deze ultrakorte planeten migreren vanuit de buitenste gebieden van hun zonnestelsel en uiteindelijk worden opgenomen of verstoord door de ster," zei co-auteur David Brown. "We hebben het geluk ze te vangen in deze korte periode of de processen waarmee de planeet naar de ster migreert, zijn minder efficiënt dan we ons voorstellen, in welk geval het voor een langere periode in deze configuratie kan leven." 

De onderzoekers zijn van plan het komende decennium de NGTS-10b in de gaten te houden om erachter te komen of de planeet in een stabiele baan of spiraal naar binnen blijft tot aan zijn ondergang.

"Als we de omlooptijd zouden kunnen zien afnemen en de planeet in beweging zou komen, zou dat ons veel vertellen over de structuur van de planeet die we nog niet kennen," zei co-auteur Daniel Bayliss.

"Alles wat we weten over planeetvorming vertelt ons dat planeten en sterren zich tegelijkertijd vormen," zei hij. “Het beste model dat we hebben, suggereert dat de ster ongeveer 10 miljard jaar oud is en we zouden aannemen dat de planeet dat ook is. Of we zien het in de laatste stadia van zijn leven, of op de een of andere manier kan het hier langer leven dan zou moeten.

Auteur: Jan Vyvey