Hubble inspecteert een verwrongen spiraalstelsel

Deze spectaculaire opname van de NASA/ESA Hubble-ruimtetelescoop toont de achterste armen van NGC 2276, een spiraalstelsel op 120 miljoen lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Cepheus. Op het eerste gezicht lijkt het delicate patroon van heldere spiraalarmen en donkere stofbanen op talloze andere spiraalstelsels. Een nadere blik onthult een vreemd scheef sterrenstelsel gevormd door zwaartekrachtinteractie en intense stervorming.

Deze opvallende afbeelding toont het ongewoon verwrongen uiterlijk van NGC 2276, een verschijning die wordt veroorzaakt door twee verschillende astrofysische interacties: een met het oververhitte gas dat clusters van sterrenstelsels omringt, en een met een nabije galactische buur.

De interactie van NGC 2276 met het intraclustermedium - het oververhitte gas dat tussen de sterrenstelsels in clusters van sterrenstelsels ligt - heeft een uitbarsting van stervorming langs een rand van het sterrenstelsel doen ontbranden. Deze golf van stervorming is zichtbaar als de heldere, blauw getinte gloed van nieuw gevormde massieve sterren aan de linkerkant van deze afbeelding, en geeft het melkwegstelsel een vreemd scheef uiterlijk. De recente uitbarsting van stervorming in NGC 2276 houdt ook verband met het verschijnen van meer exotische bewoners: zwarte gaten en neutronensterren in dubbelsterren.

Aan de andere kant van de melkweg trekt de aantrekkingskracht van een kleinere metgezel de buitenranden van NGC 2276 uit vorm. Door deze interactie met het kleine lensvormige sterrenstelsel NGC 2300 zijn de buitenste spiraalarmen van NGC 2276 vervormd, waardoor de verkeerde indruk ontstaat dat het grotere sterrenstelsel face-on naar de aarde is georiënteerd. NGC 2276 en zijn ontwrichtende metgezel NGC 2300 zijn beide te zien in de bijgaande afbeelding, die een breder beeld geeft van de op elkaar inwerkende sterrenstelsels.

Bij de foto: Deze foto is gemaakt als onderdeel van het HST-observatieprogramma #15615 (PI: P. Sell), een samenwerking tussen de University of Florida (VS), de University of Crete/FORTH (Griekenland), INAF-Brera (Italië) en het Centrum voor Astrofysica | Harvard & Smithsonian (VS). Foto:: ESA/Hubble & NASA, P. Sell - Erkenning: L. Shatz. Hogere kwaliteitsversies van deze foto vind je op volgende link: https://esahubble.org/images/heic2106a/

NGC 2276 is zeker niet het enige sterrenstelsel met een vreemd uiterlijk. De Atlas of Peculiar Galaxies - een catalogus van ongewone sterrenstelsels gepubliceerd in 1966 - bevat een menagerie van vreemde en wonderbaarlijke sterrenstelsels, waaronder spectaculaire samensmeltingen van sterrenstelsels, ringvormige sterrenstelsels en andere galactische eigenaardigheden. Zoals het een ongewoon verwrongen melkwegstelsel betaamt, onderscheidt NGC 2276 zich tweemaal in de Atlas of Peculiar Galaxies - een keer vanwege zijn scheve spiraalarmen en een keer vanwege zijn interactie met zijn kleinere buur NGC 2300.

Auteur: Jan Vyvey
Bron: https://esahubble.org/news/heic2106/?lang