Hubble legt een helder nieuw beeld van Jupiter en Europa vast

Een uniek en opwindend detail van deze nieuwe momentopname verschijnt op het midden van de noordelijke breedtegraden als een heldere, witte, uitgestrekte storm welke een snelheid heeft van 560 kilometer per uur. Deze enkele pluim barstte op 18 augustus 2020 los en sindsdien is er nog een verschenen.

Hoewel het gebruikelijk is dat er in deze regio stormen opduiken, vaak meerdere tegelijk, lijkt deze specifieke verstoring meer structuur te hebben dan waargenomen bij eerdere stormen. Achter de pluim ziet men kleine, tegen de wijzers van de klok in draaiende donkere stormen die vroeger niet werden waargenomen. Onderzoekers speculeren dat dit het begin kan zijn van een langdurige plek op het noordelijk halfrond, misschien om te wedijveren met de legendarische Grote Rode Vlek die het zuidelijk halfrond domineert.

Bij de foto: Deze opname van Jupiter, afkomstig van de NASA / ESA Hubble Space Telescope, werd gemaakt op 25 augustus 2020 toen de planeet zich 653 miljoen kilometer van de aarde bevond. Het scherpe zicht van Hubble geeft onderzoekers een bijgewerkt weerbericht over de turbulente atmosfeer van de monsterplaneet, inclusief een opmerkelijke nieuwe storm die uitbreekt, alsook een neef van de Grote Rode Vlek die opnieuw van kleur verandert. De nieuwe afbeelding toont ook de ijsmaan Europa van Jupiter. Foto: NASA, ESA, A. Simon (Goddard Space Flight Center), en M. H. Wong (University of California, Berkeley) en het OPAL team.

Hubble laat zien dat de Grote Rode Vlek, die op het zuidelijk halfrond van Jupiter tegen de wijzers van de klok in draait, door de voor hem liggende wolken ploegt waardoor zich een waterval van witte en beige linten vormt. De Grote Rode Vlek heeft momenteel een uitzonderlijk rijke rode kleur, waarbij de kern en de buitenste band dieper rood lijken.

Onderzoekers zeggen dat de Grote Rode Vlek nu ongeveer 15.800 kilometer in doorsnee is, groot genoeg om de aarde op te slokken. De superstorm is nog steeds aan het krimpen, zoals opgemerkt in telescopische waarnemingen al van in 1930, maar de snelheid van krimp lijkt te zijn vertraagd. De reden voor zijn afnemende omvang is een compleet mysterie.

Onderzoekers merken op dat er nog een ander kenmerk is veranderd: de Oval BA, door astronomen bijgenaamd Red Spot Jr., die in deze afbeelding net onder de Grote Rode Vlek verschijnt. De afgelopen jaren is Red Spot Jr. in kleur vervaagd tot zijn oorspronkelijke witte tint nadat het in 2006 rood was geworden. Nu lijkt de kern van deze storm echter donkerder te worden tot een roodachtige tint. Dit zou erop kunnen duiden dat Red Spot Jr. op weg is om terug te keren naar een kleur die meer lijkt op die van zijn neef.

Het beeld van Hubble laat zien dat Jupiter zijn witte wolken op grotere hoogte aan het opruimen is, vooral langs de evenaar van de planeet, die is omhuld door een oranjeachtige koolwaterstofsmog.

De ijsmaan Europa van Jupiter is links van de gasreus te zien. Men denkt al dat Europa een vloeibare oceaan herbergt onder zijn ijskoude korst, waardoor deze maan een van de belangrijkste doelen is in de zoektocht naar bewoonbare werelden buiten de aarde. In 2013 werd aangekondigd dat de Hubble-ruimtetelescoop waterdamp had ontdekt die uit het ijskoude oppervlak van Europa kwam, in een of meer plaatselijke pluimen nabij de zuidpool. ESA's JUpiter ICy moons Explorer, een missie die gepland staat voor lancering in 2022, heeft als doel zowel Jupiter als drie van zijn grootste manen te verkennen: Ganymedes, Callisto en Europa.

Bij de foto: Hubble legde op 25 augustus 2020 ook een nieuwe waarneming van Jupiter in meerdere golflengten vast (ultraviolet / zichtbaar / nabij-infrarood licht). Het geeft de onderzoekers een geheel nieuwe kijk op de reuzenplaneet. De nabij-infraroodbeelden van Hubble, gecombineerd met ultraviolette beelden, bieden een unieke panchromatische look die inzicht biedt in de hoogte en verspreiding van de nevel en deeltjes van de planeet. Dit vormt een aanvulling op Hubble's foto in zichtbaar licht die de steeds veranderende wolkenpatronen laat zien. Foto: NASA, ESA, A. Simon (Goddard Space Flight Center), en M. H. Wong (University of California, Berkeley) en het OPAL team.

Auteur: Jan Vyvey.
Bron: https://www.spacetelescope.org/news/heic2017/