Ruimtevaart juni 2016

Het Internationale Ruimtestation, het ISS, heeft er een kamer bij, de "Bigelow Expandable Activity Module", kortweg BEAM. "Bigelow Aerospace" heeft deze module ontwikkeld met een contract van de NASA, maar de firma heeft andere, grootsere en meer onafhankelijke plannen.

Bigelow Aerospace werd opgericht in 1998 door Robert Bigelow, een miljonair uit de Amerikaanse hotelwereld. Hij stak een kwart van een miljard dollar in het bedrijf. Een eerste, vrij-vliegende "ballon"-module, "Genesis I" ging in juli 2006 de ruimte in, "Genesis II" vloog een jaar later. Op basis van die twee tests tekende Bigelow Aerospace in december 2012 een contract met de NASA van net geen 18 miljoen dollar voor de bouw van BEAM.

Het meest merkwaardige aan BEAM is dat de module is gemaakt een zeer sterke stof "Vectran" (lichter dan aluminium, twee keer sterker dan Kevlar waarmee kogelvrije vesten worden gemaakt), maar dat opplooibaar is, dus minder plaats inneemt bij de lancering en dus de kosten drukt.

Bij de lancering was BEAM 1,7 meter lang bij een diameter van 2,4 m en een gewicht van net geen 1.400 kg. Op 8 april vloog BEAM naar het ISS aan boord van een "Dragon" vrachtcabine van de firma Space X. Een week later bracht de robotarm van het ISS de module naar één van de aanmeerpoorten van "Node 3" van het ISS, waar ook de observatiekoepel Cupola geleverd door de ESA aanvast zit.

Dan werd BEAM opgeblazen tot zijn volledige grootte. Bigelow wil niet horen van "opblazen", de firma spreekt van "ontplooien", al werd er wel degelijk lucht in de module geblazen. Een eerste poging op 26 mei werd afgebroken omdat de ontplooiing niet verliep volgens de verwachtingen. Twee dagen later lukte het wel en was het ISS een module rijker. Het was van 2011 geleden dat er nog een "kamer" werd toegevoegd aan het ISS.

In uitgeplooide vorm meet BEAM 4 meter in lengte bij 3,2 meter in diameter en 16 m³ ruimte. Op 6 juni ging het luik naar BEAM open en NASA-astronaut Jeff Williams zweefde voor het eerst de module in. Er viel niets te melden behalve dan dat het er een stuk kouder was dan in het ISS (44° F = 3,7° C). Dan trok Williams het luik van BEAM achter zich dicht. De bemanning van het ISS zal BEAM in totaal een keer of 7 bezoeken om controles uit te voeren en sensoren te vervangen. Twee jaar lang zal BEAM informatie geven over de sterkte van de stof, over de straling an de binnenkant en – vooral- over het weerstandsvermogen tegen inslagen van ruimte-gruis en micor-meteorieten. Maar er worden geen ISS-experimenten in uitgevoerd.

Bigelow wil tegen 2020 een eigen ruimtestation lanceren de BA330, gebaseerd op de "ballon-techniek" van BEAM.

De BA330 moet ruimte bieden aan een bemanning van zes koppen. (Lengte: 13,7 m bij een diamater van 6,7 m en een lanceergewicht van 20 ton). Bigelow Aerospace hoopt twee dergelijke modules te lanceren in 2018. Een nog grotere module (BA2100) staat op de tekenplanken. Mogelijk komt er zelfs later een Bigelow-basis op de maan of op Mars.

Herman Henderickx
Brussel, 16 juni 2016.