Landt India vanavond (vrijdag 6 september) op de Maan ?

Landen op een ander hemellichaam blijft altijd spannend. De afdaling en landing op het Marsoppervlak wordt niet voor niets de “7 minutes of terror” genoemd. Maar ook op onze naaste buur, de Maan, is het allemaal niet zo simpel. Eerder dit jaar werd dat nog bewezen door de Israëische Beresheet. Deze sonde crashte op de Maan na een behouden vlucht. Vanavond gaat India het proberen. Hoe het live te volgen vind je op het einde van dit artikel. Eerst maken we kennis met de hoofdrolspelers.

Chandrayaan 2, Vikram en Pragyan.

De Indische maansonde bestaat eigenlijk uit drie delen. Chandrayaan 2 is de hoofdsonde en blijft in een baan om de Maan. Vikram is de maanlander en de naam verwijst naar Dr. Vikram A Sarabhai, de vader van het Indische ruimtevaartprogramma. Op het maanoppervlak zal Vikram een klein maanautootje uitzetten. Pragyan (“Wijsheid”) kan een afstand van 500 meter afleggen, tegen een snelheid van 1 cm per seconde. Zowel Pragyan als Vikram hebben een maximale levensduur van een 14 aardse dagen, de periode dat de zon boven de horizon blijft op een Maan-dag.

De reis naar de Maan.

De lancering had plaats op 22 juli van dit jaar met een Indische GSLV MkIII (Geosynchronous Satellite Launch Vehicle). Deze raket moet over enkele jaren ook Indische ruimtevaarders in een baan om de Aarde brengen.

Met behulp van de motor van Chandrayaan 2 werden steeds grotere lussen rond de Aarde gemaakt. Op 13 augustus werd nogmaals de motor ontstoken en was men definitief op weg naar de Maan (Trans Lunar Injection). Een week later arriveerde Chandrayaan bij de Maan. De sonde werd afgeremd en kwam zo in een baan om de Maan (Lunar Orbit Insertion). Opnieuw werd de motor een aantal keren gebruikt om er voor te zorgen dat Chandrayaan 2 in steeds kleinere lussen rond onze naaste buur draaide, tot een cirkelvormige baan bereikt werd op een 100 km hoogte.

Op 2 september werd Vikram, de maanlander afgestoten. Twee manoeuvers werden uitgevoerd zodat op 6 september (voor India is het dan al 7 september) de eigenlijke afdaling in gang kan worden gezet.

Het landingsgebied.

Als alles goed gaat moet Vikram landen tussen de kraters Manzinus C en Simpelius N (70,9° ZB, 22,7° OL), een 350 km verwijderd van de rand van het Aitkin-basin, nabij de zuidpool van de Maan. Zie dit artikel voor meer details.

Enkele filmpjes.

Het scenario van afdaling en landing kan je volgen in dit filmpje. 
Een kennismaking met het landingsgebied doe je met dit filmpje.
Een overzicht van alle landingen op de Maan (zonder de achterzijde) vind je in dit filmpje.

Even terugblikken.

Luna 24 in 1976 was lange tijd de laatste maanlander. De sonde bracht toen ook nog een bodemmonster terug naar de Aarde. Het was wachten op de eerste Indische maansonde Chandrayaan 1 in 2008. Niet dat er een zachte landing werd uitgevoerd, maar de sonde stuurde een Moon Impact Probe naar het oppervlak. Het ding sloeg zoals gepland te pletter.

Het duurde nog tot 2013 eer er opnieuw iets zacht landde op de Maan. De Chinezen werden meteen het derde land dat daar in slaagde. Niet alleen was de landing van Chang’e 3 een succes, er werd ook een klein autootje uitgezet, Yutu 1, dat enkele tientallen meters over het oppervlak reed.

Met Chang’e 4 en Yutu 2 herhaalde China dit exploot, al was de herhaling nog wat straffer. Want deze keer landde het ruimtetuig op de achterkant van de Maan. Meteen een primeur.

Dit jaar kende men alleen maar tegenslag. Israël bracht met Beresheet dan wel een sonde in een baan om de Maan, maar de landing liep fout en het ding stortte neer.

Duimen voor Chandrayaan 2 dat het deze keer beter gaat.

Live te volgen.

De eigenlijke afdaling en landing is voorzien tussen 22u en 23 uur onze tijd. Vier uur later zou de maanrover ontplooid worden.

De landing is live te volgen via ISRO op youtube.

Volg ook ISRO’s Twitter-berichten.

De website van ISRO: http://isro.gov.in   

Nog een aantal zenders die uitzenden zijn het Press Information Bureau van de Indische Overheid of via Doordarshan National (naar verluid al vanaf 21u30).