NEOWISE: Zeldzaam beeld van de natriumstaart van een komeet

Begin juli naderde komeet NEOWISE voor het eerst in bijna 4.500 jaar de zon. Voor waarnemers op het noordelijk halfrond is het nu na zonsondergang vaag zichtbaar richting het noordwesten. Wanneer de komeet door een verrekijker wordt bekeken, zal zijn staart voorlopig nog even blijven schitteren in het beeldveld. De komeet passeerde op 22 juli de aarde slechts op 100 miljoen kilometer (dus kleiner dan de afstand aarde-zon).

De door de National Science Foundation gefinancierde wetenschapper Jeffrey Morgenthaler (Planetary Science Institute) gebruikte de Input/Output-faciliteit van PSI om NEOWISE te observeren. Beelden van de komeet werden vervolgens gemaakt op basis van onbewerkte gegevens door Carl Schmidt, wetenschapper aan de Universiteit van Boston. Ze tonen de komeet in twee golflengtebanden (kleuren) die helpen om verschillende materialen in de komeet te isoleren.

Bij de foto: Komeet NEOWISE: Links, licht weerkaatst door komeetstof. Rechts, het licht van natriumatomen. Foto: Jeffrey Morgenthaler, Carl Schmidt

Kometen zijn 'vuile ijsballen' en hun staarten zijn gemaakt van stof, gas en plasma (geïoniseerd gas). Wanneer kometen de zon naderen, zorgt de zonnewarmte ervoor dat het ijs verandert in gas dat op zijn beurt materiaal van het oppervlak van de komeet (kortweg “stof”) wegtrekt.

Terwijl zonlicht weerkaatst op kleine stofdeeltjes, nemen ze momentum op en drijven ze weg van de zon. Zwaardere stofdeeltjes zijn moeilijker te duwen en bewegen langzamer. Deze krachten beïnvloeden de vorm van de stofstaart en lijken erg op het uiterlijk van de komeet zoals te zien met het blote oog.

Natriumstaarten zijn alleen waargenomen in zeer heldere kometen, zoals Hale-Bopp en de sungrazer ISON, aldus de astronomen. Hoewel het element in kometen in de buurt van de zon is gevonden, zijn afbeeldingen van de emissie relatief zeldzaam, omdat de schittering van de zon het een uitdagende maar moeilijke waarneming maakt.

Morgenthaler en Schmidt zijn van plan de evolutie van de komeet te volgen terwijl deze zich verder van de zon verwijderd. Het team gebruikt nu computermodellen om de natriumstaart van de komeet te simuleren.

Auteur: Jan Vyvey
Bron: NSF

PS. Meer over het kometen en over het waarnemen van deze komeet vind je in volgende aflevering van Urania’s videorubriek Kijk Omhoog: Komeet C/2020 F3 NEOWISE