Donker materiaal op Europa mogelijk zeezout

Experimenten uitgevoerd door de NASA geven sterke aanwijzingen dat de mysterieuze donkere gebieden op Jupiters maan Europa naar alle waarschijnlijkheid zeezout bevatten afkomstig van een ondergrondse oceaan. De aanwezigheid van zeezout aan het oppervlak insinueert dat de oceaan inwerkt op de rotsachtige bodem. Dit is opnieuw een belangrijke ontdekking voor de mogelijke aanwezigheid van leven op de ijzige maan.

De donkere langwerpige breuklijnen en andere jonge geologische kenmerken zijn zeer typerend voor Europa. Wetenschappers concluderen dat het jonge terrein afkomstig is van uitbarstingen van materiaal uit het binnenste van Europa. Door de relatief kleine hoeveelheid informatie waar de wetenschappers over kunnen beschikken, is het echter niet eenvoudig om de chemische samenstelling ervan te achterhalen.

Zeker is alvast dat Europa blootgesteld wordt aan grote hoeveelheden straling veroorzaakt door het zeer krachtige magnetisch veld van de moederplaneet Jupiter. Europa wordt zo voortdurend gebombardeerd door ionen en elektronen die dezelfde snelheden halen als in de LHC deeltjesversneller.

Vorige onderzoeken van onder andere NASA’s Galileo toonden aan dat de oppervlakte van Europa grote hoeveelheden zwavel en magnesium bevat die onder invloed van de straling de kleuren verkrijgen die we ook op Europa terugvinden. De nieuwe experimenten tonen aan dat zout onder invloed van diezelfde straling dezelfde kleur krijgt als de jongere gebieden aan het oppervlak van Europa. Dit werd aangetoond door de samenstelling van Europa’s oppervlak na te bootsen in het labo en aan dezelfde omstandigheden bloot te stellen als op de maan. Om dan vervolgens hun spectra te onderzoeken. Deze konden dan vergeleken worden met de resultaten van de spectra van onder andere de Galileo missie.  

In dit nieuwe experiment werd natriumchloride (keukenzout) en zout water  in een vacuüm kamer gekoeld tot -173 °C en gebombardeerd met elektronen om de intense straling na te bootsen.

Na een paar uur van deze intense en zeer extreme omstandigheden (simulatie van 100 jaar op Europa) kregen de zouten een geel-bruinachtige kleur die gelijkaardig is aan de bruine tekeningen op Europa. Bovendien vertoonde ook hun spectra een sterke gelijkenis met diegene gemeten op de ijzige maan. Hoe langer de zouten werden blootgesteld hoe donkerder de kleur werd, een kenmerk die wetenschappers zou kunnen helpen bij het bepalen van de ouderdom van deze geologische verschijnselen.

Toekomstige missies naar Europa zouden deze nieuwe bevindingen kunnen bevestigen, maar zijn voorlopig niet gepland.

Links: "Mini-Europa" wordt in een vacuümkamer getest.  rechts: het resultaat is een bruinachtige kleur vergelijkbaar met die van Europa. (NASA/JPL)