Ruimtevaart nieuwtjes

22/07/2015 by Matti Agemans

Rosetta & Philae

Midden november 2014 stuurde de ESA-sonde “Rosetta” zijn 100 kg zware lander “Philae” voor een landing naar het oppervlak van de komeet 67 P. “Philae” kwam ongewild neer bij een rotspartij in een zone met bijzonder weinig zonnelicht. Daardoor konden de batterijen zich niet opladen. Na 60 uur of zo ging het contact met Philae verloren. Berekend en gehoopt werd dat de batterijen van Philae wel weer zouden opladen als er meer licht was naarmate 67 P dichter bij de zon kwam. Sinds enkele weken probeerde het moederschip “Rosetta” zonder succes signalen van “Philae” op te vangen. Maar op zaterdag 13 juni, om 22u28, liet “Philae” weer van zich horen, 85 seconden lang. De lander krijgt inderdaad meer zonlicht op zijn zonnecellen en dus ook warmte en stroom (min 35 ° C en 24 watt) . “Philae” stuurde via “Rosetta” in totaal 300 pakketjes gegevens en er blijven nog meer dan 8000 over. “Philae” is dus eerder “wakker” geworden heeft al een pak wetenschappelijke waarnemingen verricht. De ESA weet echter nog altijd niet precies waar “Philae” is terechtgekomen. Op vijf plekken zijn witte vlekjes gezien die de lander zouden kunnen zijn. “Philae” is in elk geval op tijd weer actief geworden om verslag uit te brengen van de activiteit op de komeet 67 P als die op 13 augustus het dichtst bij de zon komt (186 miljoen km, dus tussen de baan van de aarde en die van Mars; midden juni was dat nog 205 miljoen km).

Philae belt naar de aarde (bron ESA); Zo zag een artiest Philae net voor de landing. (bron: ESA); Philae eerste foto vanop 67 P (bron ESA).

Waar is Philae neergekomen? Midden juni nog vijf mogelijkheden.(bron ESA)

ISS

Op 11 juni landde ESA astronaute Samantha Christoferreti met twee andere bemanningsleden in Kazakstan. Hun terugkeer was een maand uitgesteld na het mislukte RV met een Russische Progress-vrachtcabine. Daardoor is de Italiaanse 199 dagen in het ISS gebleven en is ze nu recordhoudster bij de vrouwelijke astronauten, cosmonauten en taïkonauten.

ESA astronaute Samantha Christoferreti in het ISS. Bron : NASA/ESA; ESA astronaute Samantha Christoferreti verlaat haar Sojoez cabine. Bron: NASA/ESA

ESA astronaute Samantha Christoferreti vrouwelijke recordhoudster met 199 dagen in het ISS. Bron NASA/ESA

Tot eind juli zijn er maar drie bemanningsleden aan boord van het ISS (één Amerikaan en twee Russen). Eén Amerikaan en één Rus blijven elf maanden – zeg maar “één jaar” - in het ISS, het dubbele van de normale missies.

Dwergplaneten

De Amerikaanse sonde New Horizons nadert de mini-planeet Pluto. Uit de meest recente foto’s blijkt dat het oppervlak van de mini-planeet gevarieerd is. Toen was New Horizons nog 39 miljoen km van Pluto verwijderd (en 4,7 miljard km van de aarde...)

Vier verschillende opnames tijdens de 6,4 dagen dat één omwenteling van Pluto duurt. Bron: JPL/NASA.

Op 14 juli voert de sonde een scheervlucht uit (landen of in een baan om Pluto komen, is onmogelijk: de sonde vliegt te snel en heeft te weinig brandstof). Maar de NASA verwacht een stapel foto’s en wetenschappelijke gegevens van Pluto en van de vijf bekende maantkes van de mini-planeet (Charon, Styx, Nix, Kerberos en Hydra).

En die ander NASA-sonde “Dawn” draait vlijtig rond een andere mini-planeet Ceres, in de planetoïde gordel tussen Mars en Jupiter. Op 3 juni werd de baan verlaagd tot op 4400 km boven Ceres. Die mini-planeet lijkt op een kleinere versie van onze maan of van Mercurius, ware het niet dat in twee kraters een witte vlek is te zien.